Lịch sử U Minh Thượng

Vùng U Minh Thượng trước đây gồm 3 huyện An Minh, An Biên và Vĩnh Thuận là căn cứ cách mạng trong các thời kỳ chống Pháp, chống Mỹ và có lúc là căn cứ của nghĩa quân Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực. Sau cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ, đồng chí Võ Văn Kiệt và một số đồng chí lão thành Cách mạng xây dựng lại cơ sở, gây dựng lại phong trào. Và từ đó, U Minh Thượng là căn cứ Cách mạng của Liên Tỉnh ủy Cần Thơ, sau đó là Liên Tỉnh ủy Hậu Giang, đồng thời là nơi thành lập Tỉnh ủy lâm thời Rạch Giá. Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, nơi đây là căn cứ của Quân khu 9, Xứ ủy, Trung ương Cục Miền Nam, Ủy ban Kháng chiến hành chánh Nam Bộ. U Minh Thượng có kinh xáng Chắc Băng là trung tâm khu tập kết 200 ngày thi hành Hiệp định Giơnevơ của miền Nam. Trong kháng chiến chống Mỹ, U Minh Thượng là căn cứ của Khu ủy, Quân khu 9, Tỉnh ủy Rạch Giá từ 1954 đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Khu căn cứ U Minh Thượng đã được công nhận là di tích lịch sử Quốc gia.

Vùng miệt thứ huyện U Minh Thượng thời xưa có nhiều xã, nhiều nơi được nhắc đến về những trận đánh lịch sử oai hùng, những địa danh từ những trận lịch sử lớn lao mà hình thành nên được những cái tên gọi ấy, có nơi ngày xưa tất cả các dân làng đi lánh nạn của bom giặc quy tụ về rất đông tạo thành một vùng từ đó đã nổi lên các anh hùng chống giặc. Các xã có lịch sử oai hùng như: xã Vĩnh Hòa, Hòa Chánh, Minh Thuận, An Minh Bắc, Thạnh Yên.[3]

Huyện U Minh Thượng được thành lập ngày 10 tháng 5 năm 2007, theo Nghị định 58/2007/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ[4]. Theo đó, thành lập huyện U Minh Thượng trên cơ sở:

  • Điều chỉnh 7.135,82 ha diện tích tự nhiên và 18.843 người: gồm toàn bộ diện tích tự nhiên và người của các xã Thạnh Yên, Thạnh Yên A thuộc huyện An Biên
  • Điều chỉnh 13.376,67 ha diện tích tự nhiên và 10.877 người: gồm toàn bộ diện tích tự nhiên và người của xã An Minh Bắc thuộc huyện An Minh
  • Điều chỉnh 22.757,81 ha diện tích tự nhiên và 38.356 người: gồm toàn bộ diện tích tự nhiên và người của các xã: Minh Thuận, Vĩnh Hòa, Hòa Chánh thuộc huyện Vĩnh Thuận.

Sau khi thành lập, huyện U Minh Thượng có 43.270,3 ha diện tích tự nhiên, dân số là 68.076 người và 6 đơn vị hành chính cấp xã gồm: An Minh Bắc, Hòa Chánh, Minh Thuận, Thạnh Yên, Thạnh Yên A, Vĩnh Hòa.

Trung tâm huyện U Minh Thượng đặt tại xã Thạnh Yên.